Alles over keramiek

Keramiek wordt al heel lang gebruikt in de badkamer en is nog altijd het meest populaire materiaal. Het is een tijdloze materiaalkeuze voor tegels, wastafels en toiletten. Maar wat is het nu eigenlijk?

Wat is keramiek?

Het woord keramiek is afgeleid van het Griekse woord keramos, wat zoveel betekent als aardewerken kruik. De meeste van ons zullen bij het woord keramiek dan ook denken aan aardewerk en inderdaad is dat de soort keramiek die je in de badkamer het meeste tegen zult komen - de soort die is gemaakt van klei. Formeel is keramiek alles dat - en dan citeer ik hier even Wikipedia - "noch een metaal noch een polymeer is". Daar hoort niet alleen aardewerk, steengoed en porselein bij, maar ook glas en zelfs diamanten.

Keramiek kom je dus overal tegen. Het bord waar je van eet, de tegels op je terras, de wc pot in de badkamer, de bloempot in de vensterbank, de pannen op je dak en zelfs de klinkers op straat - het is allemaal keramiek. In de badkamer wordt keramiek al decennia lang gebruikt. Het gaat dan bijna altijd om wit aardewerk met een glazuurlaag.

Eigenschappen van keramiek

Keramiek wordt veel toegepast omdat het een betaalbaar materiaal is met heel veel goede eigenschappen. Dit zijn de belangrijkste:

1. Keramiek is dankzij de dikke glazuurlaag makkelijk schoon te maken. Die glazuurlaag zorgt namelijk dat vuil zich maar moeilijk kan hechten en maakt het materiaal uitermate vlekbestendig. Als de glazuurlaag in takt is, kan zelfs gemorste haarverf gewoon weer verwijderd worden.
2. Het houdt warmte goed vast en is goed bestand tegen temperatuurschommelingen. Dat maakt het bijvoorbeeld ook een geschikte materiaalkeuze voor vloertegels, vooral in combinatie met vloerverwarming.
3. Het kan goed tegen zuren, dus ook tegen agressieve schoonmaakmiddelen. Best fijn als je wastafel niet direct verpest is door een paar verdwaalde spetters van je douchereiniger. 
4. Het behoudt zijn kleur. Wit blijft wit, het zal niet vergelen onder invloed van zonlicht of chemische middelen.

Uiteraard zitten er ook een paar nadelen aan keramiek. Zo is het bijvoorbeeld niet mogelijk om keramiek in hele strakke vormen te gieten, zoals je dat met composietsoorten vaak wel kunt doen. Je bent gehouden aan ronde, organische vormen. Ook kan keramiek, als de glazuurlaag is beschadigd, niet worden gerepareerd.

Onderhoud van keramiek

Zoals bijna alle materialen blijft ook keramiek het mooist als je het regelmatig schoonmaakt met niets meer dan een heel eenvoudig sopje met groene zeep. Dat is mild, natuurlijk en effectief. Omdat het materiaal geen poriën heeft, kan vuil zich er slecht aan hechten. In de meeste gevallen kun je alle vuil, zichtbaar en onzichtbaar, dus heel eenvoudig wegnemen met een zachte doek of spons en een sopje. Het gebruik van schuursponsjes en schuurmiddel raden we af omdat je daarmee de glazuurlaag op den duur kunt beschadigen. Als dat gebeurt, kunnen er toch vlekken ontstaan.

Ik noemde het al als voordeel: keramiek kan tegen zuren. Reinigingsmiddelen op basis van citroenzuur mag je dus gewoon gebruiken. Ook azijn, de alleskunner onder de schoonmaakmiddelen en één van de meest milieuvriendelijke manieren om kalk te lijf te gaan, is toegestaan. Chloor en bleek worden wel afgeraden omdat deze middelen de glazuurlaag uiteindelijk kunnen aantasten.

Hoe milieuvriendelijk is keramiek?

Alle grondstoffen die worden gebruikt om keramisch sanitair van te maken, komen voor in de natuur. Daarnaast gaat keramiek heel lang mee en duurzaamheid is één van de beste manieren om het milieu te besparen. Keramiek kan volledig worden gerecycled, maar niet oneindig: het recyclen van keramiek gebeurt door het te vermalen tot een fijne poeder waar dan weer nieuwe keramische producten van worden gemaakt, maar die zijn wel van mindere kwaliteit.

Veel van het afval dat ontstaat tijdens de productie van keramiek kan worden gerecycled. Toch heeft het productieproces van keramiek de grootste impact op het milieu. Dit verbruikt erg veel energie omdat de klei moet worden afgebakken bij temperaturen van ver boven de 1000 graden. Ook bevat het glazuur soms schadelijke stoffen, bijvoorbeeld arseen en lood, en het zorgt er bovendien voor dat het honderden jaren kan duren voordat het keramiek biologisch wordt afgebroken als het in het milieu belandt.

Keramiek is dus relatief ecologisch verantwoord, helemaal als je op zoek gaat naar een fabrikant die tijdens het productieproces zo milieuvriendelijk te werk gaat. Perfect is het echter zeker niet.

Alles bij elkaar is keramiek betaalbaar, zeer onderhoudsvriendelijk, duurzaam en mooi om te zien. Niet zo gek, dus, dat het ook sinds de opkomst van technologisch meer vernuftige materialen nog altijd enorm populair is.